گزارش ها و تحلیل های منتشر شده طی روزهای اخیر درباره مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در آلماتی، همگی بر امیدوارکننده بودن فضا و نتایج این مذاکرات دلالت دارد. از سوی دیگر، مطابق اخبار، محور بحث در این مذاکرات، پیشنهادات ارائه شده از سوی ایران در مسکو بوده است. این امر ضرورت نگاه به عقب و بازخوانی پیشنهادات ایران در مسکو را به طور جدی مطرح می کند.
به گزارش «تابناک»، آنچه از موضع گیری های مقامات کشورهای غربی و همچنین اخبار و تحلیل های رسانه های بین المللی بر می آید، این است که مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در آلماتی در فضایی مثبت برگزار شده و نتایج آن امیدوارکننده بوده است.
از سوی دیگر، آن گونه که سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران پس از پایان این مذاکرات بیان کرد، کشورهای عضو 1+5 در آلماتی پاسخ پیشنهادهای ایران در مذاکرات مسکو را ارائه کردند و با توجه به حاکم شدن دیدگاهی واقع بینانه تر بر رویکرد آن ها، دیدگاه دو طرف به یکدیگر نزدیک تر شده است.
به این ترتیب، به نظر می رسد برای تحلیل دقیق تر محتوای مذاکرات آلماتی و پیش بینی روند آتی، بازخوانی پیشنهادهای مطرح شده از سوی ایران در مذاکرات مسکو ضروری باشد. تنها در این صورت است که می توان به طور دقیق تر دریافت طرفین در حال حاضر احتمالاً بر سر چه مسائلی توافق دارند و یا اینکه دلایل تغییرات به وجود آمده در رویکرد 1+5 نسبت به دوره های پیشین چه بوده است.
آنچه در طی برگزاری مذاکرات مسکو در روزهای 29 و 30 خرداد سال جاری از طریق منابع رسمی به عنوان پیشنهادات ایران به 1+5 مطرح شد، دارای پنج محور کلی بود:
1- پیشنهاد اول ایران این است که گفتگوها باید هدفمند باشد.باید نقطه هدف و ابتدائی و انتهایی در این گفت وگو ها مشخص باشد. به این ترتیب طراحی یک چارچوب برای گفتگوها و اصول و اهداف آن ضروری است.
2- پیشنهاد دوم این است که این گفتگوها اگر بخواهد موثر باشد باید مبتنی بر گام‌های متقابل باشد.
3- بحث سوم ایران این است که باید چارچوب گفتگوها مشخص و روشن شود که انتهای این گفتگوها چه وقت است و چگونه باید باشد و این مسیر چگونه قرار است طی شود.
4 و 5- بحث چهارم و پنجم ایران نیز مربوط به بحث حقوق و تکالیف جمهوری اسلامی ایران است و اینکه کشورهای طرف مقابل باید حق غنی سازی را برای ایران در چارچوب «ان پی تی» به رسمیت بشناسند و نباید از حقوق هسته ای ایران کاسته شود یا تکالیفی بیش از ان پی تی تحمیل بشود. روشن شدن این بحث، تکلیف تحریم های شورای امنیت را نیز به لحاظ حقوقی روشن می کند.
علاوه بر این، موضوعی که چه در مذاکرات بغداد و چه مسکو مطرح شد، لزوم واردن کردن موضوعات منطقه ای، از جمله بحرین و سوریه به مذاکرات ایران و 1+5 و گسترش دستور کار گفت و گوها ورای مباحث هسته ای معمول بود.
در تحلیل این موارد و تغییرات صورت گرفته در فاصله مذاکرات مسکو تا آلماتی، اشاره به نکاتی درباره هریک از بخش های پنج گانه ضروری است:
موضوع اول، یعنی هدفمند بودن گفت و گوها و مشخص بودن دقیق نقطه آغاز و پایان، در قالب یک مفهوم کلی، یعنی اجتناب از طرح «مذاکره برای مذاکره» و مذاکره برای اتلاف وقت قابل طرح است؛ مسئله ای که همواره غرب ایران را به انجام آن متهم می کرد اما در واقع خود با ارائه پیشنهادهای غیرعملی، در آن مسیر گام برمی داشت.
در این رابطه، مهمترین تحول صورت گرفته که مورد اشاره شماری از تحلیلگران غربی نیز هست، تغییر شرایط آمریکا به عنوان تأثیرگذارترین مهره گروه 1+5 است. روزنامه «نیویورک تایمز» در مطلبی که روز گذشته منتشر کرده، اشاره می کند که تا پیش از مذاکرات آلماتی، دولت اوباما درگیر مسئله انتخابات و فراهم کردن زمینه انتخاب مجدد بود و طبیعتاً نمی توانست وارد توافقی با ایران شود که انتقاد اجزائی از صحنه سیاسی این کشور را به همراه داشته باشد.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
